Στον Δήμο Καλαβρύτων συμβαίνει κάτι που δεν είναι πια απλώς “τοπικό φαινόμενο”. Είναι σύμπτωμα μιας ευρύτερης παθογένειας της αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα: η απουσία πραγματικής αντιπολίτευσης. Γιατί αντιπολίτευση χωρίς φωνή, χωρίς τόλμη, χωρίς συνέχεια, είναι απλώς μια σιωπή με τίτλο.
Η δημοτική αρχή του Θανάση Παπαδόπουλου πορεύεται σχεδόν αδιατάρακτη. Καμία ουσιαστική πίεση, κανένας συστηματικός έλεγχος, καμία δημόσια αντιπαράθεση που να ανοίγει τη συζήτηση για το πού πάει ο Δήμος Καλαβρύτων.
Συνεδριάσεις που περνούν “με συνοπτικές διαδικασίες”, θέματα που εγκρίνονται κατά πλειοψηφία χωρίς καν να ακουστούν ερωτήσεις, αναθέσεις έργων και προμηθειών που δεν συζητούνται καν στη δημόσια σφαίρα.
Και ενώ η δημοτική αρχή δηλώνει ότι “όλα γίνονται με διαφάνεια”, κανείς δεν φαίνεται να ελέγχει στην πράξη ποιος αναλαμβάνει τι, με ποιες διαδικασίες, με ποιο κόστος και —κυρίως— με ποιο αποτέλεσμα για τους δημότες.
Τυπικά, αντιπολίτευση υπάρχει. Ο επικεφαλής της, Θανάσης Κανελλόπουλος, έχει κάνει κατά καιρούς παρεμβάσεις: ζητά στοιχεία για έργα τσιμεντόστρωσης δρόμων, για την ακίνητη περιουσία του Δήμου, για τις διαδικασίες ανάθεσης έργων πυροπροστασίας.
Στην 4η Ειδική Συνεδρίαση Λογοδοσίας, έθεσε εύλογα ερωτήματα: ποιοι είναι οι ανάδοχοι, πώς γίνεται η επίβλεψη, πού είναι τα πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής;
Όλα σωστά και θεμιτά. Μόνο που η φωνή αυτή χάνεται σε μια αίθουσα που, συνήθως, απαντά με τη γνωστή φράση: “Όλα έγιναν όπως προβλέπεται”. Κι ύστερα σιωπή.
Μια αντιπολίτευση που αρκείται στην καταγραφή ερωτήσεων χωρίς να χτίζει συστηματικό δημόσιο λόγο, χωρίς να κινητοποιεί τους πολίτες, χωρίς να αξιοποιεί τα θεσμικά εργαλεία ελέγχου, είναι αντιπολίτευση μόνο στα χαρτιά.
Δεν είναι μόνο ζήτημα προσώπων. Είναι ζήτημα νοοτροπίας.
Σε μια μικρή κοινωνία, όπως των Καλαβρύτων, όλοι γνωρίζονται. Οι συγκρούσεις “δεν είναι ωραίες”, οι καταγγελίες “χαλάνε το κλίμα”, η κριτική “παρεξηγείται”.
Έτσι όμως χτίζεται η απόλυτη ασυλία: κανείς δεν ελέγχει, κανείς δεν ζητά εξηγήσεις, κανείς δεν ρισκάρει να γίνει “ενοχλητικός”.
Το αποτέλεσμα;
Η διοίκηση αισθάνεται άνετη, η αντιπολίτευση “υπάρχει” μόνο για να συμπληρώνει τα πρακτικά, και οι δημότες —που θα έπρεπε να είναι οι πραγματικοί κριτές— παρακολουθούν αμέτοχοι.
Κι όταν τελικά έρχονται στο φως ζητήματα που αγγίζουν την οικονομική διαχείριση ή περίεργες δαπάνες, όλοι ξαφνιάζονται. Μα ποιος θα τα αποκάλυπτε, αν όχι μια δυνατή αντιπολίτευση; Ποιος θα έθετε δημόσια το ερώτημα “πού πάνε τα χρήματα του Δήμου;”;
Η αντιπολίτευση δεν είναι “πολιτικός εχθρός”. Είναι θεσμική υποχρέωση.
Είναι ο καθρέφτης που δείχνει στη διοίκηση τα λάθη της, η φωνή που υπενθυμίζει ότι η εξουσία είναι προσωρινή και ελέγξιμη.
Όταν αυτή η φωνή σιωπά, τότε η δημοκρατία μικραίνει.
Στον Δήμο Καλαβρύτων, η σιωπή αυτή είναι εκκωφαντική. Κι όσο οι δημότες την αποδέχονται, τόσο η κατάσταση παγιώνεται.
Γιατί καμία εξουσία δεν φοβάται αν δεν έχει απέναντί της κάτι ζωντανό, διεκδικητικό, στοιχειωδώς οργανωμένο.
Μια ουσιαστική αντιπολίτευση στον Δήμο Καλαβρύτων —ή σε οποιονδήποτε Δήμο— θα έπρεπε να:
Παρακολουθεί συστηματικά κάθε έργο, ανάθεση, σύμβαση. Να ζητά έγγραφα, όχι μόνο να ρωτά.
Ενημερώνει τους δημότες με αναρτήσεις, αναλύσεις, στοιχεία. Όχι μόνο δηλώσεις μετά από συνεδριάσεις.
Αξιοποιεί τα τοπικά και περιφερειακά ΜΜΕ, ώστε να ασκεί πραγματικό δημόσιο έλεγχο.
Συνεργάζεται με πολίτες και συλλόγους, για να συγκεντρώνει προβλήματα από τη βάση και να τα φέρνει στο δημοτικό συμβούλιο.
Επιμένει, δεν αρκείται σε “απαντήσεις προφορικές” ή σε υποσχέσεις.
Και, κυρίως, να εμπνέει εμπιστοσύνη ότι υπάρχει εναλλακτική φωνή και σχέδιο για τον Δήμο.
Χωρίς αυτά, η αντιπολίτευση γίνεται διακοσμητική — μια θεσμική σκιά πίσω από το φως της εξουσίας.
Ας το πούμε καθαρά:
Η αδυναμία της αντιπολίτευσης δεν είναι μόνο δικό της πρόβλημα. Είναι πρόβλημα όλων μας. Γιατί χωρίς αντίλογο, η δημοτική αρχή δρα ανεξέλεγκτα — και τότε η αυτοδιοίκηση παύει να είναι “του πολίτη”.
Αν κάτι χρειάζονται σήμερα τα Καλάβρυτα, δεν είναι άλλες κορδέλες εγκαινίων. Είναι λογοδοσία, έλεγχος και συμμετοχή.
Αν η αντιπολίτευση δεν μπορεί ή δεν θέλει να το κάνει, τότε πρέπει να το κάνουν οι πολίτες.
Γιατί στο τέλος, η δημοκρατία σε έναν μικρό Δήμο κρίνεται όχι από το ποιος διοικεί, αλλά από το αν υπάρχει κάποιος που τολμά να πει το αυτονόητο:
“Όχι, δεν είναι όλα καλά.”
Email: bapostolopoylos@gmail.com
Copyright © 2022 · Βασίλης Χρ. Αποστολόπουλος